Author(s): महेश भास्कर बदने
प्रस्तावना: ब्रिटिश राजवटीत महाराष्ट्र हा बॉम्बे प्रांताचा भाग होता. बॉम्बे प्रांतात गुजरात, महाराष्ट्र, सिंध, आणि कर्नाटक यांचे काही भाग होते. या प्रांतात विविध भाषिक समूह राहत होते. २०व्या शतकाच्या सुरुवातीला महाराष्ट्रात भाषिक एकसंधतेसाठी आंदोलनं झाली. स्वातंत्र्यानंतर भाषिक आधारावर राज्यांचे पुनर्रचना करण्याची मागणी जोर धरू लागली. १९५६ साली राज्य पुनर्रचना आयोग स्थापण्यात आला. त्याअंतर्गत बॉम्बे राज्य तयार झाले, ज्यात गुजराती आणि मराठी भाषिक होते. परंतु मराठी भाषिकांना स्वतंत्र राज्य हवे होते. १९५०-६०या दशकात मराठी भाषिकांनी स्वतंत्र महाराष्ट्रासाठी मोठ्या प्रमाणावर आंदोलन केले. संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीने जोर धरला. मुंबई महाराष्ट्राची राजधानी राहावी यावरही वाद झाला. अखेर, १ मे १९६० रोजी बॉम्बे राज्याचे विभाजन करण्यात आले. त्यातून गुजरात आणि महाराष्ट्र अशी दोन स्वतंत्र राज्ये तयार झाली. मुंबई महाराष्ट्राची राजधानी ठरली.
DOI:10.61165/sk.publisher.v11i12.90
Download Full Article from below:
महाराष्ट्रातील २०२४ च्या विधानसभा निवडणुकीतील प्रमुख महिला नेत्यांचा प्रभाव
Pages:466-473